Con về quê mẹ chiều nay
Hoa xoan tím biếc rơi đầy ngõ xưa.
Lâu lắm rồi tôi mới về thăm quê vào tháng ba, vào mùa hoa xoan nở. Từng chùm xoan tim tím, nụ hoa bé xinh dịu dàng thanh thoát, như đón chào vẫy gọi người con gái nơi xa trở lại quê nhà. Màu tím của làng quê thân thương bình dị ấy, gợi nhắc tôi nhớ về một tuổi thơ cùng bao kỉ niệm hồn nhiên trong trẻo, đã trôi xa mà như vừa mới hôm qua…
Quê tôi ven Sông Hồng, con sông hiền hòa uốn mình như dải lụa. Bên bờ sông trải dài những hàng xoan thẳng tắp. Cứ mỗi độ tháng ba về, hoa xoan nở tím con đường đê dẫn tới bờ sông. Từng chùm hoa năm cánh bé xinh thuôn dài, nhụy màu tím biếc chụm lại thành chùm bung nở. Những buổi thả bò cắt cỏ ven bờ, khi bóng nắng đã ngả dài chênh chếch, bò cũng vừa gặm cỏ no nê. Bọn trẻ chúng tôi lại tha hồ buộc bò vào gốc xoan, rồi rủ nhau nhặt hoa xoan kết thành từng chuỗi đeo vào tay vào cổ, đội cả lên đầu.Tiếng cười đùa vang xa, rộn rã cả một khúc sông quê.
Tôi cũng chẳng biết cây xoan có tự bao giờ, chỉ biết rằng từ khi còn rất nhỏ tôi đã nhìn thấy nó rồi. Mỗi mùa xuân đến, các bà các mẹ thường hay lấy hạt xoan khô để rắc vào hàng rào, rồi nó tự lớn lên, chẳng cần chăm sóc tỉ mỉ như các loài cây khác. Từ bờ ao, góc vườn, ngõ xóm đâu đâu cũng có xoan. Xoan che bóng mát cho chúng tôi mỗi buổi đến trường. Xoan tạo bóng râm cho mẹ làm đồng giữa trời trưa nắng hạ. Quả xoan nhỏ thì được anh trai tôi hái về làm đạn chơi súng tóp. Bố chỉ thích xoan lớn để lấy gỗ làm nhà. Bà thì thường lấy lá xoan vào dấm chuối. Mỗi lần chúng tôi bị mẩn ngứa, mẹ lại hái một nắm lá xoan về nấu nước tắm vài hôm là hết ngay.
Ngõ nhà tôi ngan ngát hương xoan tăm tắp. Mùa xuân đến, gió đu cành hoa nở rụng đầy ngõ trải kín lối đi. Bố thường dặn tôi con gái phải chăm quét dọn ngõ sạch sẽ, thì mới không bị ế chồng. Chính vì thế mà sáng nào tôi cũng dậy thật sớm, quét hết những nhành hoa xoan rụng rơi vương chắn lối. Ngước nhìn lên cành cao, từng chùm hoa bé xinh e ấp đậu trên cành, những đám mây bồng bềnh trôi trong gió sớm, từng cành lá xanh tươi đang rung rinh vẫy chào. Mấy chú chim ngủ quên bừng tỉnh giấc chuyền cành hót véo von gọi bình minh lên. Đàn kiến vống rủ nhau về kết thành tổ tự khi nào.
Xen giữa những chồi non xanh của lá, những bông hoa dịu dàng khoe sắc. Màu tím của nhụy chen sắc trắng nhẹ nhàng của cánh hoa tạo nên một bức tranh thật hài hòa. Hoa xoan biểu tượng của làng quê bình dị, giúp thanh tĩnh tâm hồn để rồi ai đi xa cũng nhớ, cũng thương! Loài hoa tím mong manh, thanh thoát nhưng không hề yếu đuối, mềm mại nhẹ nhàng nhưng luôn luôn cứng cỏi. Tựa như người con gái thôn quê dù chẳng kiêu sa đài các, vẫn luôn tiềm ẩn một vẻ đẹp của sự mộc mạc, thủy chung.
Tôi và anh cùng lớn lên trong con ngõ nhỏ, hương xoan dẫn lối anh đến nhà tôi. Bao đêm trăng sáng tôi cùng anh ngồi dưới gốc xoan ngay trước cổng nhà, dưới ánh trăng vằng vặc sáng, chúng tôi cùng nhau kể bao câu chuyện vu vơ. Rồi mùa xoan ấy! Anh ngập ngừng trao vào tay tôi chùm hoa vừa nở. Tôi bẽn lẽn nhận chùm hoa ngan ngát hương xoan như nhận lời ước hẹn đầu tiên.
Con tim tôi hôm nay lạ quá! cứ thổn thức rộn rã cả ngày, lòng cứ rạo rực bồi hồi như có hoa nở chim ca. “Mùa Xoan” của tôi hứa chỉ đi vài tháng sẽ về, ấy vậy mà đã mấy mùa xoan nở rồi tàn, quả lớn dần rồi khô héo trên cành mà anh vẫn ở nơi đâu? Để giọt sầu rơi tím cả con ngõ nhỏ. Chốn phồn hoa đô hội , anh đã quên đi loài hoa giản dị, quên lời ước hẹn cùng cô hàng xóm nhỏ hôm nào ! Để rồi lại đến mùa xoan nở, tôi lặng lẽ mặc áo cô dâu cất bước theo chồng, gửi lại mùa hoa xoan trôi vào miền dĩ vãng xa xưa…
Hôm nay về thăm quê, nhìn hàng xoan nở rộ sưởi ấm lòng tôi sau bao ngày xa cách quê hương. Bao năm rồi hàng xoan vẫn kiên nhẫn đợi tôi về thăm con ngõ nhỏ. Đi đến đâu trên mảnh đất quê mình, tôi cũng bắt gặp hình ảnh cây xoan cùng vẻ đẹp thanh nhã của màu hoa ấy. Loài hoa giản dị khiêm nhường gắn bó với hồn quê đất mẹ, như nhắc nhở chúng ta dù đi đâu cũng nhớ chốn quay về.
Con về quê mẹ chiều nay
Hoa xoan tím biếc rơi đầy ngõ xưa.
