M ỗi chuyến trải nghiệm trong đời người, mỗi khu rừng, mỗi con đèo, con dốc ta đã đi qua đều để lại cho ta những yêu thương, luyến nhớ, những trầm trồ ngợi ca về vẻ đẹp của đất nước và con người đất Việt. Ta đã từng đi qua nhiều con đèo trong mảnh đất hình chữ S, nhưng riêng với Hải Vân, con đèo hùng vĩ, là dải ngăn cách, là gạch nối yêu thương giữa Huế và Đà Nẵng luôn có một sức hút mãnh liệt, thôi thúc ta chinh phục và chiêm ngưỡng bằng trái tim yêu mê đắm .
Cuối năm, nắng xuân ngập tràn trên những vùng biển kỳ vĩ của dải đất Miền Trung. Sau những ngày nghỉ ở Lăng Cô, vùng biển hoang sơ, thơ mộng của xứ Huế. Ta thức dậy khi bình minh bắt đầu he hé những tia hồng hào trên biển. Phía Nam, đèo Hải Vân hiện ra ảo diệu như một bộ phim màu quyến rũ. Thôi thúc, mời gọi ta một cuộc trải nghiệm cùng mây gió, cùng sơn thủy hữu tình.
ĐẤT HÓA TÂM HỒN
Ôi Hải Vân, cái tên thơ mộng, mới nghe đã thấy biển xanh và mây trời quấn quýt. Từ chân đèo, từng cụm mây trắng lững thững bay lượn trên những ngọn cây cao lớn xanh um.Ta dừng chân ở lưng chừng đèo, lim dim mắt tận hưởng bầu không khí trong veo, rười rượi của bốn phương. Ta phóng tầm mắt nhìn về phía Bắc, thốt lên những tiếng xuýt xoa trước không gian tinh khiết, mênh mông xanh của đại dương trập trùng vô tận. Xa xa là Vịnh Lăng Cô, là những bãi cát trắng phau phau ôm lấy chân đèo uốn lượn. Những chiếc thuyền đánh cá nhỏ xíu nhấp nhô trên thảm sóng lăn tăn. Ta muốn thu vào tầm mắt làng chài lao xao gió cát, lao xao rừng dừa ấy một lần nữa rồi tiếp tục hành trình.
Ta mê mải ngắm những con dốc hiểm trở nhưng có sức hút mãnh liệt với du khách. Mải ngắm núi rừng hũng vĩ tràn đầy sức sống, mải ngắm biển cả bao la tới tận chân trời, cây và hoa rừng đua nhau chen lấn giữa bạt ngàn không gian.
Ôi Hải Vân, người ta thường nói Hải Vân vào mùa này lạnh cóng nhưng ta chỉ cảm nhận không gian nơi đây mát lành như que kem sữa, nắng xuân dát vàng lên những cánh rừng trùng điệp. Hắt muôn vàn sợi tơ óng ánh xuống biển cả bao la, xanh tít tắp. Cứ ngỡ ta đang lạc vào cõi thần tiên kỳ ảo có màu xanh thẫm của cỏ cây, có màu xanh ngọc bích của biển cả thẳm sâu, có hương hoa rừng ngọt ngào quyến rũ. Có những cung đường vừa hiểm trở vừa nên thơ, vừa hùng vĩ vừa mềm mại. Chập chờn, diệu ảo, thực mà mê, mê mà thực.
Gió xuân đại ngàn vi vu, cái se se lạnh của ngày cuối năm nhẹ nhàng mơn man lên má, lên tóc. Càng lên cao nhiệt độ trên đèo càng xuống thấp hơn một chút. Ta mặc thêm chiếc áo khoác, quàng thêm chiếc khăn len qua cổ. Nắng xuân tuy còn ấm áp nhưng màu vàng đã nhạt hơn, dịu dàng vương lên tán lá rừng, nhường chỗ cho biển mây, biển sương chập chờn khiêu vũ trên từng cung đường mềm mại như dòng suối trắng xóa, ôm ấp những triền núi đang chìm trong giấc ngủ say.
Ôi Hải Vân, từ thưở hồng hoang đã có tên là đèo Mây, phải chăng mây chính là linh hồn của con đèo kỳ vĩ ? Phải chăng ta đang lạc vào cõi mây kỳ ảo như mơ? Có lúc mây bay từng tầng, từng lớp, lơ lửng chơi vơi trên đỉnh đèo. Có lúc mây cuộn lại từng cục mềm mịn như bông luồn vào trong từng gốc cây, từng bụi hoa dại. Có lúc tan ra, quấn quýt vào sương, từng dải mây bao phủ, trườn xuống, len lỏi trong rừng thông.
Ta xuýt xoa, trầm trồ trước một không gian bao la trùng điệp, lãng mạn nên thơ ngỡ như đang chìm trong giấc mộng. Cái mát lạnh dịu dàng, cái nắng vàng êm ái, cái mùi hương của rừng phả vào trong gió đại ngàn mang theo vị mặn mòi của biển khiến cho ta say quên cả lối về.
Ôi Hải Vân, nguồn cảm hứng ngọt ngào của thơ ca, nhạc họa, bất chợt dư âm tha thiết trong ca khúc “Tàu anh qua núi” của nhạc sĩ Phan Lạc Hoa ngân nga trong ta:
“Đi dọc Việt nam theo bánh con tàu quay
Qua đèo Hải Vân mây bay đỉnh núi…
Trời quê hương trong xanh như lời hát
Biển quê hương ru êm êm bờ cát..”
Thế rồi, ta lặng ngắm làn mây bị nắng xua, dần dần tan thành những tấm thảm mềm, mỏng trắng như khói. Những cung đường uốn lượn như dải lụa trên đôi tay của người diễn viên múa hiện ra dưới ánh nắng xuân chan hòa.
Ta lặng ngắm con đèo đang bừng tỉnh sau một giấc ngủ dài, đánh thức câu chuyện kỳ thú, ríu ran của chim muông, cây cỏ. Dù đã có hầm đường bộ nhưng người dân vẫn vượt đèo để vào Nam ra Bắc bằng các loại phương tiện. Họ dừng chân trên đỉnh đèo để tranh thủ lưu lại những khoảnh khắc tuyệt đẹp của chốn bồng lai tiên cảnh. Những hàng quán trên đỉnh đèo trở nên tấp nập rộn rã, giọng Quảng Nam, giọng Đà Nẵng dễ thương, mộc mạc mới nghe đã thấy hương gió biển nồng mặn, xốn xang. Một quán cà phê được trang trí khá đơn giản bên hòn đá cụ Rùa. Quán cà phê này của một nhóm bạn trẻ, các em nói năng nhẹ nhàng, lịch thiệp và gần gũi:
– Dạ, con chào cô, cô uống nước chi? Cô uống xí trà gừng cho ấm nghe!
Ta vừa nhâm nhi cốc trà gừng vừa thả hồn đắm say trước vẻ đẹp hùng vĩ của núi non, của mây trời biển cả ngút ngàn xanh thẳm. Tu..tu..tu, đoàn tàu hỏa rùng mình, ngoằn ngoèo như một con trăn khổng lồ, rẽ những bụi cây um tùm, từ từ chui vào đường hầm. Xa kia là thành phố Đà Nẵng hiện đại và kiêu sa, sầm uất và duyên dáng, ôm trọn bờ biển cong cong, quyến rũ đến nao lòng. Điểm nhấn là tòa nhà Trung tâm hành chính Đà Nẵng nhìn xa ngỡ như một thỏi son màu xanh độc đáo. Bán đảo Sơn Trà, cù lao Chàm thấp thoáng nổi lên như những chóp ô màu xanh mộng mơ giữa biển trời bao la vô tận.
Những con thuyền đánh cá đang bung lưới ngoài khơi nhìn xa như chiếc lá khô nhỏ xíu, di chuyển chậm rãi để lại phía sau những đường rẽ sóng, trắng xóa ảo diệu. Những cụm mây bồng bềnh, lững thững vương vấn trên thảm lá rừng. Chẳng còn lạnh lẽo, chẳng còn buốt giá. Chỉ có nắng xuân ấm áp giữa không gian kỳ vĩ, tráng lệ. Giữa khoảnh khắc này ta nhận ra con người quá bé nhỏ, kiếp người là hữu hạn trước vũ trụ mênh mông. Giữa khoảnh khắc này, bao nhiêu căng thẳng âu lo, bao nhiêu bực dọc, buồn bã phút chốc tan biến, chỉ còn lại sự an nhiên tĩnh tại, chỉ còn lại tình yêu neo đậu trong tâm hồn ta. Để ta càng thêm tự hào, càng thêm say đắm trước những tuyệt tác mà mẹ thiên nhiên đã ban tặng cho Đà Nẵng, cho mảnh đất hình chữ S yêu dấu:
“Ta muốn hóa là mây một lát
Để bay nhìn biển núi Hải Vân ơi!”
Hoàng Trung Thông
Và ta thầm cảm ơn vua Lê Thánh Tông, đấng anh minh trong lịch sử nước nhà đã gọi nơi này là “ Thiên hạ đệ nhất hùng quan”. Trên dặm trường thiên lý, cái tên ấy mãi mãi được nhắc nhớ như niềm tự hào về một địa danh đặc biệt của dân tộc.
…Bên bãi biển hoang sơ Thanh Khê, ta hít hà cái hương vị mặn nồng của biển cả. Ta lắng nghe giọng nói, nụ cười của những con người chân chất, thân thiện. Ngắm những cánh hoa mai mang sắc vàng của nắng trên đường Nguyễn Tất Thành. Chợt nhận ra mùa xuân đang về trên đèo Hải Vân, đang về với Đà Nẵng. Một Hải Vân, một Đà Nẵng nên thơ, kỳ diệu ai đến một lần cũng chẳng nỡ rời xa…