Tôi thường tới Hà Nội vào thời gian buổi đêm hoặc rạng sáng. Đó là một Hà Nội khác nhiều so với ban ngày. Không inh ỏi còi xe, không mịt mù khói bụi, đường rộng lối không tắc, phố dịu êm không giật thót những ồn ào. Hà Nội thời điểm này trầm lắng cùng với muôn ánh đèn, dịu dàng ôm lấy con phố, hàng cây.
Tôi thường tới Hà Nội khi phố còn ngủ say, bốn bề đều an tĩnh. Đâu đó thoảng đưa tiếng chổi cô lao công gom rác, đâu đó chiếc xe ba gác nho nhỏ cũ mèm hòa mình vào khung trời lúc ba giờ sáng, dáng người cùng với dáng xe đổ bóng kéo dài thật dài. Hà Nội rộng lớn, ôm ấp muôn cuộc đời, tứ cố xô lại mưu sinh.
Tôi thường tới Hà Nội một mình, nhiều năm nay vẫn vậy. Giống như bao người trong lòng có bệnh khác, vội vàng đạp sương đêm đến, vội vã cõng ánh ban mai trở về. Những chờ đợi dài lê thê nơi phòng chờ kết quả, những tiếng khóc không phát ra từ môi, tiếng thở dài không rên lên từ miệng, những khuôn mặt sầu lo mệt mỏi, buồn thương và hi vọng, đều vẽ tạc lại nơi đây. Hà Nội có nhiều nơi chứa đựng những khuôn mặt sầu lo mệt mỏi của cuộc đời. Và thi thoảng được chứng kiến đôi cuộc chia ly giữa hai lằn ranh vô hình của sinh tử. Có lẽ trong vài khoảnh khắc trùng lòng như thế, Hà Nội cô đơn nhiều lắm, thấy mình lạc lối giữa nỗi đau.
Tôi tới khi Hà Nội đâm chồi xanh biếc lộc thắm màu. Tôi tới khi tiếng Ve không ngủ suốt đêm, buồn buồn ánh ỏi. Tới khi sương rơi ướt lẹm mùi hoa sữa, thèm một chút dịu dàng. Tới khi cây trên phố hoài rơi lá rụng, lặng mình đón một mùa sang. Tôi từng sống ở Hà Nội năm năm khi còn rất trẻ trung. Khi ấy thủ đô xa lạ, con người xa lạ, nạn móc túi hoành hành trên từng tuyến xe buýt, còn chúng tôi nghèo tới nỗi không dám dành một ngày cuối tuần vào nội thành uống một cốc nước me. Năm năm bươn chải nơi rìa phố khiến đôi mắt đỏ hoe, lại không bằng năm năm sau này có hẹn đều đặn với thủ đô phồn hội.
Tôi từng không thích Hà Nội, bởi vì tôi không thích phố xá oằn mình. Đứa trẻ sinh ra ở quê luôn đau đáu sự trở về nhà, an ổn bên mẹ cha và an ổn một đời giản dị sống. Cho tới khi không ngừng phải ngược dòng trở lại, mới bắt đầu quan sát, cảm nhận và lắng nghe. Đó là một Hà Nội trong tôi rất khác.
Bát chè hạt đác mát lịm giữa đêm hè, chú grab mắt mũi đỏ hoe trong đêm đông kiếm thêm khách. Bát cháo đỗ xanh gạo nếp bốc hơi nghi ngút trong bến xe. Phố thơ mộng, đèn rực rỡ, hoa dịu dàng, đường lãng mạn… là Hà Nội trong những tấm ảnh được chụp lên bởi nghệ thuật. Mưa ngập lụt, đường tắc tịt, ngõ hẹp sâu… là Hà Nội của lòng dạ kẻ thập phương. Trầm lặng, bao dung ôm đời chảy, mang theo dấu vết của thời gian, mang theo sự sống cùng những nặng mang, chứa đựng tất cả niềm vui, nỗi buồn, bi thương hay hi vọng… Là Hà Nội của riêng tôi. Cũng có thể là Hà Nội của nhiều người giống như tôi nữa.
Thi thoảng tôi sẽ hẹn hò. Những cuộc hẹn dịu dàng mà ngắn ngủi. Khi thì với người thân, khi với bạn bè, khi với những người chuyên viết lách. Món ăn ngon, cốc trà ấm, kể nhau nghe vài câu chuyện vừa gặp, cảm xúc thăng trầm nông sâu. Sau đó sẽ nói Hà Nội mùa này…
Hà Nội mùa này thu đang đậm sắc, đông thập thò ngoài cửa muốn vào chơi. Tôi mang chút thu Hà Nội trở về quê khi phố đã lên đèn, lần nào cũng mang thật nhiều nên không lưu luyến. Nhân viên nhà xe cười thật xinh khen: ôi hoa đẹp quá, chị đang ôm cả mùa thu Hà Nội trong lòng. Tôi ngồi ở phòng chờ, uống cốc sữa nóng, chỉnh sửa vài bức ảnh chụp cùng em tôi và Hà Nội chiều nay, nghe bên cạnh khách chờ xe nhỏ to về những con đường dẫn tới thênh thang Hà Nội. Họ cũng giống như tôi, tranh thủ lội sương đêm tới khám bệnh, phủi ánh đèn trở về, xách theo một chút nồng nàn của Hà Nội khiến người xứ khác phải trầm mê.
