Đ ó là một vật dụng của kí ức. Và, chắc một điều những thế hệ trẻ sau này rất ít cơ hội nhìn thấy hay xa hơn là sử dụng nó. Vì hiện nay trên thị trường, bàn ủi hình con gà trống không còn phổ dụng. Nó được giới sưu tầm và buôn bán đồ cổ săn lùng rất nhiều. Để sở hữu nó người mua phải bỏ ra một số tiền rất lớn vậy nên những câu chuyện xoay quanh chiếc bàn ủi này luôn là đề tài thu hút và gây tò mò.
Chiếc bàn ủi được làm bằng đồng, hình tam giác, bên trên có quai cầm bọc gỗ, ở nắp khóa đóng mở có hình chú gà trống ngộ nghĩnh. Hai bên hông sát đáy, có đục những lỗ thông gió hình tròn nhỏ. Muốn sử dụng nó, phải chú ý là than đã hồng đều, không được nhiều hoặc ít quá, như vậy nhiệt độ mới đủ và thích hợp. Điều nữa là phải nhớ gạt khóa ngay chỗ con gà không thì bụi than sẽ bay tứ tung, có khi châm cháy quần áo. Để ủi được bồ đồ đẹp và cái quần phải theo đường ly, người ủi cũng phải có tay nghề. Đôi tay phải di chuyển lên xuống thật điêu luyện. Một điều thú vị mà tôi rất thích trong quá trình bà hướng dẫn, là con gà phía trước bàn ủi khi di chuyển, kêu “lắc cắc” nghe thật vui tai.
Không biết là chiếc bàn ủi hình con gà trống có tự bao giờ? Riêng bà tôi thì vẫn kể cho tôi nghe về nó trong những câu chuyện về ông. Bà tôi nói rằng, gọi bàn ủi con gà bởi phần chốt mở của nắp đậy loại bàn ủi than thường được đúc hình gà trống để trang trí và cách nhiệt tốt. Nên khi mở nắp để cho thêm hay lấy bớt than chỉ cần cầm con gà sẽ không gây phỏng cho người dùng, từ đó nhiều người quen gọi bàn ủi con gà. Mỗi lần bà tôi kể về vật dụng ấy, giọng bà rưng rưng, có gì đó nghẹn nghẹn, đôi lúc tôi thấy khóe mắt bà những giọt nước mắt lăn dài.
Hồi đó, ở quê bà, ba bốn nóc nhà mới có một cái bàn ủi. Và mỗi khi nhà nào có nhu cầu, chạy qua nhà kế bên mượn về mà ủi quần áo. Cứ như vậy, nhiều khi chủ của nó không biết nó đang hiện hữu ở ngôi nhà nào.
Vậy mà ông tôi, trước khi tập kết ra miền Bắc, lén ông bà cố lấy bán một tạ thóc mua tặng cho bà chiếc bàn ủi hình con gà. Ông nói với bà: “ Dù nhà mình nghèo thế nào nhưng ra ngoài quần áo phải thẳng, đừng để người khác cười vào mặt”. Nội tôi sạch sẽ, ngăn nắp và tươm tất. Mẹ tôi từ khi về làm dâu, sống chung với nội, học tích cách của nội nên quần áo trong nhà lúc nào cũng thẳng thớm và thơm tho.
Nội tôi xem chiếc bàn ủi như một kỉ vật vô giá! Cũng chẳng phải xoay quanh đồn thổi về giá trị bộ phận con gà được làm từ đồng lạnh hay nó là món hàng đồ cổ cực kì có giá trị. Mà nó là món quà tình yêu ông dành tặng riêng cho bà.
“Thời đó làm gì có liên lạc như bây giờ”. Những cánh thư bà gửi cũng phải mất cả tháng mới đến tay ông và ngược lại.Thư ông gửi về cho bà là những nhớ thương nơi đất khách quê người. Ông dặn bà, khổ cực rồi cũng qua, gắng đợi ông về. Thư bà gửi ra, nhắc ông giữ gìn sức khỏe. Ở trong này, không khí đánh giặc, cứu nước sôi nổi lắm! Bà còn tham gia công tác dân vận và hăng hái lao động sản xuất, chi viện cho chiến trường. Nhưng có một chi tiết bà không kể cho ông. Đó là, có bữa máy bay giặc quần đảo dữ lắm, bọn nó thả bom khắp làng trên xóm dưới. Những khi núp dưới hầm, một tay ôm chặt ba tôi tay kia bà giữ khư khư chiếc bàn ủi hình con gà trống.
Mãi sau này, khi ông tôi về, bà cất giấu giữ trong lòng, chẳng nói ra cùng ông. Bởi, tình yêu của bà bao năm chất chứa, gìn giữ và gói ghém ở đó hết rồi. Rồi khi ông từ biệt bà về với tổ tiên, bà sống với những hoài niệm đẹp với kỉ vật vô giá mà ông để lại. Cứ như, ông tôi vẫn còn hiện hữu đâu đó, xung quanh và rất gần với bà. Tôi đem sự băn khoăn thắc mắc hỏi bà thì bà cũng chỉ cười hiền từ, đôi mắt vẫn luôn dõi ánh nhìn xa xa.
Tôi gọi ông tôi, bà tôi là những người kết nối ký ức. Tuy rằng ký ức ấy chỉ còn là những hình ảnh vụn vặt, rời rạc, nhưng nó lại luôn hiện diện trong thẳm sâu tâm trí tôi, không sao phai mờ.
Ngày nay, người ta không còn sử dụng chiếc bàn ủi hình con gà trống nữa. Thời đại công nghệ điện tử phát triển, chiếc bàn ủi điện đã dần thay thế. Nó có nhiều công năng và tiện ích. Nếu nóng quá thì tự nó giảm nhiệt ngay. Còn có những chiếc bàn ủi hơi nước, bàn ủi cầm tay nhỏ gọn, tiện lợi và xinh xắn vô cùng. Nhưng chiếc bàn ủi hình con gà trống sẽ mãi đi qua tháng năm, đã và đang chứng kiến bao đổi thay thăng trầm của đất nước của những nếp nhà và lướt ngang qua cuộc đời mỗi con người.
Tháng tám này, tôi chợt thấy nao lòng với những gì đã cũ. Rồi tôi tự nhủ bản thân sẽ mang ký ức của bà vào hành trang cuộc đời. Cũng như, chiếc bàn ủi hình con gà trống ấy, trọng lượng chưa đầy một ký nhưng “sức nặng” của ký ức khi nghĩ đến nó thì luôn trĩu lòng, luyến nhớ một lớp người như bà và day dứt, ám ảnh như những đốm lửa nhỏ thế hệ trẻ-như tôi bây giờ.
