T hu lững thững trôi bồng bềnh theo đám mây trắng về phía cuối chân trời. Vài cánh chim chập chờn cùng ánh nắng cuối thu, khẽ đập cánh nơi hoàng hôn ửng trong đôi mắt say mơ của nàng thiếu nữ. Luống cải chưa kịp trổ hoa ngồng bên con sông mùa nước cạn. Đông đến buông ngọn gió ve vãn, thả rơi cái heo may lành lạnh sang. Tự nhiên tôi lại nhớ những ký ức nồng nàn, nhớ ngày gió lạnh hiu hiu thổi.
Có nỗi nhớ không đầu chẳng cuối, nghiêng nhiêng bên mái ngói phủ rêu. Chiều lành lạnh khi tiếng trẻ trò chuyện với nhau thủ thỉ đều đều, cơn gió Bấc từ đâu thổi tới. Mẹ lên đồng cắt thêm cỏ cho đàn lợn nằm phơi. Tôi nhóm bếp nấu nồi cơm, chắt nước khi cơm sôi vừa đủ. Đứa em gái nhỏ uống từng chút nước màu trắng như sữa, một làn gió lành lạnh thổi qua, nguội thìa nước cơm không còn nóng.
Ông vừa đi họp về, gió vương trên vai ông, chiếc áo sơ mi bạc màu khá mỏng, gió Bấc thổi, ông xoa lạnh đôi tay. Vai ông xo xo như khúc giao mùa lách khẽ. Ngày ấy, mẹ tôi còn trẻ, bố tôi vẫn còn sức trai. Bên tường nhà ai, hương hoa sữa cuối thu vẫn phảng mùi nồng thơm nhè nhẹ. Gió mùa về, lòng tôi bỗng rộn ràng khe khẽ, ấm áp cả buổi chiều quê.
Tôi theo mẹ lên chợ Phủ mua chiếc áo mới cho mùa đông về. Chiếc áo cũ mẹ cất trong ngăn tủ, mùa đông nay đã chật rồi. Bởi tôi còn đang độ tuổi theo thời gian lớn lên. Có chiếc áo len, mẹ đan tạm vết xước cho đứa em mặc lại. Vết rách từ mùa đông trước, ngày tôi cùng em gái ra vườn, chiếc gai tre nhọn xé toạc những sợi len. Bên hiên, mẹ quàng cho tôi chiếc khăn thêm ấm cổ, chiếc khăn màu đỏ, bố tặng mẹ một ngày gió lạnh ùa về mùa đông.
Trên đồng, những thửa ruộng còn trơ gốc rạ, từng làn khói xám bay lã chã, gốc rạ đốt thành tro, đất nâu thêm màu tơi xốp. Mấy luống cải mẹ trồng vươn mình lên xanh tốt, mùa đông nào, cải cũng ngồng ra hoa. Chiều chuyển mùa cái nắng vàng hanh xa, những tia nắng hoe hoe xòe quạt. Lũ học trò chúng tôi nhúm nắng, nhảy nhót trong lòng bàn tay. Trên cánh đồng trâu bò gặm cỏ hây hây, những bờ cỏ nhuốm sương chiều bàng bạc. Bọn chúng tôi ngồi quây quần bên nhau trên bãi đất, co ro trong cái rét lạnh căm. Những ống bơ chất đầy lửa than hồng, khói cuộn vòng tròn xoe cay mắt. Chiếc ống bơ quay lắc, cả bọn ngồi cùng nhau ấm đống lửa đỏ tàn, bên câu chuyện ríu ran.
Những ngày đông lạnh bừng nắng chan, tuổi thơ trôi đi êm như gối ngủ, chú dế trũi rúc vào trong cỏ, tay tôi bắt vân vê, chạng vạng nắng chiều quê, vương trên cây bạch đàn khô rụng lá. Có những điều đã từng qua tưởng như còn lơi lả, những ký ức ngày xưa vọng về. Ngày gió Bấc rít từng hồi bên khe cửa, rì rào bên rặng tre, bên đầu hè nhà ai cuộn tung xoay làn bụi. Gió chuyển mùa trút nốt chiếc lá khô, mùa thu cũ chằng níu giữ nổi mình, cây khẳng khiu trong khu vườn lặng thinh, nhưng trẻ con chúng tôi đều rưng rưng tiếng cười chen hạnh phúc. Có đôi lúc tôi tự hỏi, có khi nào thời gian mãi ngừng trôi?
Ngày mùa đông ấy bà vẫn tắm cho chúng tôi lá hạt mùi, ướp trong chiều đông se lạnh. Lá hạt mùi thơm đượm trong màu sóng sánh, chiếc khăn mỏ quạ của bà, hàm răng rưng rức hạt na, bà thả mái tóc như mây vào chậu nước, hương bồ kết thơm lừng pha cùng lá chanh với lá sả. Ông vẫn ngày ngày bận họp hành vội vã, tối về ông cùng tôi ngồi bên bếp lửa, ông kể chuyện chiến khu, ngày ông là bộ đội mũ cối sao vàng, chuyện dào dạt trong từng bước hành quân. Tiếng máy bay đạp gió trên không, những dấu dày mòn in bước chân người lính trên con đường bom rơi đạn nổ, khói bếp bay lên từ ngôi làng cổ, xa xa vọng tiếng chuông chùa.
Thế rồi, mùa đông ngày đó cũng đi qua, cải hết ngồng ra hoa cúi gục ngọn vương màu vàng như nắng. Ông bà tôi cùng nhau đi về miền xa vắng, nơi cơn gió Bấc chẳng còn rít lạnh những mùa đông. Chỉ có những kỷ niệm vẫn tươi nguyên ấm nồng, vẫn reo lên khi chạm vào mùa xưa không tuổi. Mùa đông nào cũng ghé vội, mang bao ký ức ùa về. Có những nỗi nhớ chống chếnh đến tái tê, là khi chẳng thể chạm vào thời gian nơi hằn in vệt lằn ranh quá khứ. Tôi cũng lớn lên theo vết chân chim khắc ủ, những dại khờ tuổi theo mùa trôi đi.
Trên radio chiều nay thời tiết báo cơn gió Bấc sẽ về, mùa thu đã cài then đóng cửa. Mẹ ngồi bên hiên đếm màu thời gian xưa cũ, vạch lại vết xước từ chiếc áo len. Chiếc áo mùa đông xưa, nay đã cũ mèm, trên đầu mẹ mùa đông thay màu tóc. Bố ngồi buồn vệt khói thuốc cuộn mình vào không trung khó nhọc, cất tiếng ho rạc trời chiều. Thời gian bàng bạc trên mái ngói phủ rêu, cái se lạnh nhắc về câu chuyện cũ. Thời gian ấp ủ, những đứa trẻ- chúng là con tôi, chạy chơi bên ông bà như vòng tuần hoàn xoay cuộc đời vần vũ. Một mùa đông nữa lại sang, gió Bấc về se lành lạnh!