Mùa cải về bên núi

Giữa đông, sương muối ngày càng dày. Màu xanh trên những nương cải chuyển dần sang màu vàng nhẹ, từ những ngồng cải mảnh mai bật lên một vài bông hoa đầu tiên. Vài hôm đầu những bông hoa vàng còn lác đác xen lẫn trong màu lá xanh. Trông xa như tấm áo hoa dịu dàng. Mươi hôm sau, màu xanh ấy dần chìm khuất nhường chỗ cho sắc vàng phủ tràn chân núi. Những ngày hoa nở rộ, người đi dưới núi choáng ngợp bởi sắc vàng hoa cải. Không phải vài bông, không phải vài đám mà cả một vùng chân núi trải dài sắc vàng rực rỡ. Người trôi trong hoa, bước chân như bồng bềnh trên dòng sông vàng rực. Nắng cũng nhuộm một màu vàng miên man. Các loài sâu bọ như mụ mị bên màu hoa vàng rực ấy. Từng đàn ong mật, chân vàng phấn hoa, ngày đêm rù rì thì thầm trò chuyện cùng bông cải bé xinh. Những cánh bướm đủ màu sắc chấp chới bay liệng, ríu rít bên những cánh hoa mỏng manh dịu dàng. Đôi ba chú chim nhỏ đánh đu trên nhành hoa cải, mắt ngó nghiêng như đang say sưa ngắm nghía những cánh hoa xinh xắn ấy. Mùi hương cải hăng hắc, ngòn ngọt cứ nhẩn nha theo đôi cánh mỏng manh những chú ong nhỏ mà lan xa mãi. Hương quyện vào gió, hương lẫn vào sương đêm tạo nên một mùi thơm ma mị, vương vấn theo bước chân mỗi người.

Ngày xưa, vào những ngày hoa cải nở rộ, đám trẻ chúng tôi thường xúm xít chơi đùa bên những vạt cải hoa vàng, có lẽ đó là mùa đẹp nhất trong năm. Đám con gái ngắt những bông hoa xinh xắn chơi đồ hàng, kẻ bán người mua trao nhau vài chiếc lá, vài bó hoa cải bé xíu vậy mà nụ cười đứa nào đứa nấy tươi như những bông hoa vàng đang rung rinh theo gió. Đám con trai mắt không rời những chú ong nâu chăm chỉ đang rù rì bên cánh hoa. Chiều về, vắt vẻo trên lưng trâu là những đứa trẻ với nụ cười roi rói, tay đứa nào cũng nắm chặt một vài nhành hoa cải.

Cũng có hôm trời nắng đẹp, tôi theo anh trai vác giá vẽ, máy ảnh lang thang nơi cuối rừng. Trong lúc tôi nâng niu những cánh hoa mềm, mỏng manh đang rung rinh trước gió hay ngẩn ngơ ngắm sắc hoa vàng rời rợi đang rực lên trong nắng thì anh say sưa bên giá vẽ. Từ bàn tay anh những cánh hoa vàng xinh xinh lung linh, huyền ảo cứ dần dần hiện ra. Bóng anh trai nghiêng nghiêng in vào nền trời bồng bềnh mây trắng làm cho sắc vàng hoa cải càng thêm rực rỡ. Cuộc sống vốn nhiều bộn bề, anh tôi thôi cầm cọ vẽ. Bàn tay mềm từng vẽ nên những bức tranh rực rỡ sắc vàng hoa cải giờ sần chai bởi những tháng ngày cầm vô lăng rong ruổi trăm miền gió bụi. Nhiều bức ảnh, bức vẽ những mùa hoa cải năm xưa giờ nằm im lìm trong chiếc hòm phủ bụi thời gian. Thỉnh thoảng, tôi lại thấy anh lần giở những bức tranh sực rỡ sắc màu, mắt nhìn xa xăm như đang lần giở ký ức của riêng mình, ký ức về một thời hoa niên tươi đẹp, thơ mộng với bao hoài bão và ước mơ rực rỡ như sắc vàng hoa cải.

Những ngày cuối đông, ngọn gió bấc hun hút lùa ra từ các hõm núi, phả ra làn hơi nước trắng nhờ nhờ, quét bàn tay tê tái, giá lạnh lên những bông cải nhỏ nhoi cuối cùng. Hoa cải tàn dần. Những cánh hoa tạm biệt thân cây guôc gầy, rơi xuống lẫn vào đất nâu. Những cánh hoa rơi xuống ngày một nhiều, rải một lớp vàng nhạt trên mặt đất. Vài chú ong ngơ ngác bên những nhành hoa chỉ còn lác đác vài bông hoa lẻ loi. Từ nơi góc cành khẳng khiu từng chùm quả bé xíu như chiếc kim khâu màu nâu thẫm chĩa ra. Nắng, gió hanh hao từng ngày, từng ngày hong khô dần những chùm quả nhỏ bé ấy. Mẹ lên nương, chặt những chùm quả mẩy đều, bó thành từng bó, treo lên gác bếp. Bếp ấm mùa đông, ngày đêm lửa hồng reo tí tách ôm vào lòng những hạt cải li ti, giữ lại cho mùa sau những vạt rau non tơ.

Tuổi thơ cứ trôi qua êm đềm theo những mùa hoa nở vàng chân núi. Chúng tôi lớn lên mang theo trong hành trang của mình hình bóng mẹ hiền và những mùa hoa quê hương, theo bước chân đi khắp những nẻo đường đất nước. Người lên vùng cao làm cô giáo bản, kẻ xuôi về phố thị bận rộn với cuộc sống mưu sinh, người khoác áo lính, ba lô trên vai dong ruổi nơi miền biên viễn. Có lúc lòng bỗng thấy nao nao khi bất chợt bắt gặp bên đường một dải hoa cải vàng phất phơ trong gió. Nhìn màu hoa rực lên trong nắng chiều, lòng lại không nguôi thương nhớ về những năm tháng êm đềm xa xưa. Để khi đông đến, bước chân mỗi người lại líu ríu tìm về mùa hoa cải vàng trải dài dưới chân núi quê hương.