Đường rõ dần dấu chân, mây bắt đầu sáng trên cổng trời Mường Lống, đôi ba tiếng gà ậm ọe ở Huồi Khun đuổi tiếng khèn muộn chạy về Mò Mừng, đám trai bản Long Kèo đã gạ gật mặt trời mà tìm đường xuống chợ. Xe dừng lại, từ đoạn này Mây phải dắt thằng con trai đi bộ về bản, về nhà.
Không như cái đận ở Vũng Tàu cô phải ngập ngừng: “Anh Huy này, mai mốt có rảnh anh đưa Ẻn về Mường Lống được không? Ẻn nhớ bản quá…”
Giờ thì Ẻn có thể tự đi, Mây có thể tự đi đến nơi nào cô muốn, mà không cần có chồng cô là Hải hay người anh kết nghĩa là Huy đi cùng. Cuộc sống bôn ba theo chồng, người đặt cho cô cái tên là Mây đã giúp cô trở thành một người đàn bà Mông dạn dĩ.
Cuộc sống đang an lành ở Vũng Tàu thì đùng một cái Hải lại đưa cô xuống Tây Ninh nơi giáp vùng biên Cam Pu Chia để làm ăn. Cận tết quá mà chưa đẩy nốt số hàng tồn, Hải bảo mẹ con cô về quê trước rồi ít ngày nữa Hải thu xếp về sau.
Lại nhớ lời anh Huy nói: làm người thì phải đi nhiều biết nhiều, nhưng thú thật Ẻn cũng muốn đời mình như đám mây đấy, nhưng chỉ là đám mây quanh quẩn trên đỉnh núi này, bay từ Thằm Pạng đến Thăm Hang, ở từ Thà Lạng đến Phà Khẩn, thương từ Xám Xúm, yêu về Mường Lống, Xà Lầy…
Đang mải mê suy nghĩ, chợt trong ánh sáng lờ mờ của buổi ban mai tiếng đàn bà vọng tới: mẹ con cô Ẻn về bản đấy à?
Khi Ẻn kịp nhận ra đó là Lầu Y Xê và đáp lại thì mấy bó rau cải Mông đã lững thững theo con la bước vào chập choạng.
Ngước mắt lên trên đỉnh dốc, Ẻn như thấy đám mây thơm mùi nếp nương từ nhà ai bay lên, những tiếng chày nện bánh như đang va vào nhau đâu đây. Ẻn theo chồng đi nhiều nơi nhưng chưa thấy ở đâu thứ bánh dày ngày tết mà người bản cô ngưỡng vọng cổ truyền. Nếp phải là thứ nếp người Mường Lống trồng trên nương trên rẫy, hông xôi trên bếp đến độ chín dẻo rồi mới đem ra cho đám trai khỏe mạnh dùng máng dùng chày giã nhuyễn.
Nếu như ở những miền quê khác lấy chiếc bánh chưng thờ cúng tổ tiên và thết khách thì ở Mường Lống nơi cô sinh ra tự bao đời nay chiếc bánh dày vẫn luôn là thứ thảo thơm mùa vụ.
Như đang bay lên ai kia che ngang e ấp một nhịp còn, như đang ưu tư con suối mon men chảy thành nhịp pao, người Mông cười nói, người Mông khèn đợi, người Mông còn chờ tháng ngày rủ về nhập hội, chọi bò chọi trâu.
Ẻn cứ mê man mà đi, bước thấp bước cao mà đến. Con đường bung trắng hoa mận dưới chân, con đường chảy đầy hoa đào bên tay, con đường thở phào những tiếng gà bản gầy le gầy te. Giật mình Ẻn ngỡ đó là tiếng gà báo năm mới, vì người Mông ở Mường Lống đón giao thừa bằng tiếng gà gáy đầu tiên của ngày đầu năm.
Trên con đường đi đã nghe đâu đây tiếng trai bản hẹn gái Mông gặp nhau chợ phiên cuối năm. Phiên chợ này vui lắm, phiên chợ này tình lắm, nó là phiên chợ cho người ta biết rằng cả năm vừa qua người Mông làm ăn như thế nào.
Rồi rạo rực như nhựa cây đâm lên chồi non còn xanh mơn man, Ẻn lại nhớ tới thủa mười bảy mười tám của mình, những đêm tình yêu khèn về phập phòe, khèn lại chạy từ Thằm Lực mà bay về Thằm Hốc. Khèn đua chen Mường Lống, khèn dịu dàng Thà Lạng, khèn như yêu chơi vơi mê tơi buông lơi mà quên ngưng ngơi bên những con dốc trổ đầy hoa mận, thấm đẫm màu trắng trinh nguyên trong veo vào da thịt cô gái Mông.
Trời mỗi lúc một sáng thêm, trên những cành ban mai còn đượm sương đêm chờ ai đợi ai, thương ai yêu ai, con chim đa lầu gọi bầy mê mải. Loài chim này rất lớn, có màu xanh toàn thân, mỏ dày và dài, mỗi khi kêu thường phát ra 1 tràng dài “đa lầu, đa lầu…”. Chính vì lẽ đó, người Mông của cô gọi nó là chim đa lầu. Trong tiếng Mông, “đa lầu” có nghĩa là cậu (em trai hoặc anh trai của vợ). Từ xưa từ nay, từ bao đời ông đời cha loài chim đa lầu đã mang lại sự may mắn, đoàn tụ trong gia đình người Mông.
Chỉ còn dăm bảy cái quăng dao là Ẻn bước về đến nhà, tiếng chày nện bánh như rõ ràng hơn, tiếng cười đùa thậm thịch thơm vào hương xôi hương nếp. Một vài tia nắng mảnh mai đã xuyên qua màn sương giá mà vỡ òa trên những vách đá bảo nhau vươn vai.
Dưới kia, xa xa kia, nhà ai nhà ai thung mai đã đang sửa soạn cây nêu cắm vào ngày tết. Ẻn dắt con đi mà đôi chân hổn hển như những tháng ngày mười tám đôi mươi. Bình minh đã lên rồi, những áng mây thoắt lên đầu núi thoắt về rẻo cao. Mây núi mây ngàn, những đám mây hình dung như cuộc đời một người viễn xứ mà trở về thân thuộc nơi cắt rốn chôn nhau.
Làm một con người kể cũng lạ, sao cứ phải đi khắp phương trời, sao cứ phải bay khắp phương trời, sao không ở lại nơi này, sao không yêu mãi nơi này, sao không vui ở nơi này, sao không buồn ở nơi này. Nhìn lên đỉnh núi mờ xa màu xanh, Ẻn thầm ước ao, một nỗi ước ao chưa từng khi nào mạnh mẽ đến vậy, cô ước muốn là những cánh mây bay trên cổng trời Mường Lống…
