Tác giả Trần Hiền
Đ êm buông. Nền trời đen vợi như huyền tích. Trăng lên cao tròn vành vạnh, toả ánh sáng bạc bao phủ khoảng không gian tĩnh lặng. Sương lóng lánh nạm ánh vàng trở nên long lanh như ngọc, nằm vắt vẻo đu đưa trên những tán lá mềm. Gió mát hiền hoà vẩn vơ bên người, khẽ khàng hát khúc bình yên muôn thuở. Trăng đêm ở thôn quê, lặng yên trong tiếng thì thầm rất khẽ của thiên nhiên, bỗng gợi ra cả một miền an yên cổ tích.
Tôi nằm trên tấm chiếu mỏng trải ra giữa sân gạch, khẽ nhắm mắt lại lim dim để hoà mình vào cây cỏ, lắng nghe hết thảy những thanh âm rất khẽ của ánh sáng trăng quê. Để lòng mình bé lại, hồn nhiên như quá khứ, đôi chân trần đi trên đường đất, đôi tay trần chạm vào cây cỏ. Buồn thì khóc, vui thì cười, tức giận thì la hét, xong hết rồi lại thôi, lại hiền hoà như một khoảng không đầy nắng trong và gió lành.
Chú chó nhỏ bỗng nghếch mõm sủa trăng, tiếng gâu gâu vang lên dưới ánh trăng vằng vặc nghe như có chút gì đó cưng chiều và thân thuộc. Cảm giác cũ bỗng lần hồi thức dậy từ mọi giác quan. Nghe từng thớ thịt da mát mẻ đến lạ kỳ. Trăng chảy ánh vàng xuống tầng không, như sông suối tắm táp từng lá cây ngọn cỏ, như sương giăng giữa cánh đồng bảng lảng lúa ngô non.
Bụi chuối bên hè xào xạc tàu lá khô, tiếng ếch nhái kêu ra rả, tiếng côn trùng rả rích. Lẫn trong đó cả thanh âm của chú dế nhỏ bên bờ ao đầy lá cỏ, đôi cánh bóng mẫy ướt đẫm sương đêm. Tiếng rầm rì chuyện trò đâu đó vọng lại khi xa khi gần. Nghe như có mùi dầu hoả của chiếc đèn dầu hắt sáng một khoảng mòn bức vách bằng phên nứa. Lòng khẽ cười nhớ chiếc quạt mo cứ mỗi đêm về lại phe phẩy nhè nhẹ trong buồng.
Một căn nhà nhỏ, một mái tranh đơn. Chiếc giường tre kẽo kẹt cả khoảng trời thương nhớ. Bát canh mang sang, mắm cà mang lại, ấy mà tròn trịa yêu thương. Khi người ta khổ người ta gần gũi nhau biết mấy. Nắng chan đỉnh đầu, gió bạt đường đất, những đêm trăng sáng trở thành khoảng không dịu ngọt nhất trong ngày. Con người thủy chung cùng cây cỏ, ánh trăng là tri âm. Trên bờ đê những đôi lứa hò hẹn, dưới trăng đơn, cây cỏ cũng rất hiền.
Bây giờ cá thịt đủ đầy lại thèm những tháng ngày vuông vắn chẳng hư hao. Ai ai cũng lo cửa đóng then cài. Trăng chẳng còn thay đèn dầu rọi sáng buồng đêm. Cánh cửa khép hờ ngăn che hương đất, hương trời. Bàn chân bỗng trở nên xa lạ ngay trên chính những đổi thay đẹp đẽ của lối đi. Ánh điện sáng trưng xa hoa lộng lẫy. Ánh trăng mờ dần lạc lõng giữa thênh thang.
Tôi nằm dài trên chiếu mỏng. Đêm về khuya, sân gạch mát lạnh len vào tấm lưng một cảm giác êm đềm như ngày thơ bé. Ngày cả nhà quây quần bên manh chiếu mỏng ngồi giữa sân nhà nhìn trăng rơi sóng sánh, mẹ cùng bà kể chuyện ngày xưa tiếng to nhỏ thầm thì. Nhắc cháu con về cha ông, tổ tiên, hồn cội quê hương thấm đượm nghĩa tình đạo lý. Nhắc cháu con về lẽ sống ở đời, một củ khoai sẻ nữa cũng no dạ ấm lòng. Rằng sống ở đời phải có tình, có nghĩa: nghe con…
Ánh trăng rọi xuống thế gian, ánh trăng soi sáng lòng người. Thứ ánh sáng tự nhiên huyễn hoặc, dung dị giản đơn, hiền lành đôn hậu. Thứ ánh sáng của tất cả những gì bình yên nhất. Miền tuổi thơ ngụp lặn giữa bùn nâu, tiếng cười trong trẻo như cổ tích. Miền nghĩa tình thăm thẳm của người yêu người sống chan hoà cùng gió nắng trời mây. Lòng ta giàu có đến thế. Sao càng trưởng thành, càng thấy nhỏ đi. Càng bé mọn nhiều góc khuất của lòng.
Hôm nay nằm ngắm trăng đêm. Trăng sáng mặt mình, trăng rọi lòng mình. Trăng tan vào ngõ tối của hồn. Trăng nhắc ta về ngày xưa chung thủy. Dù bao vật sáng có đổi thay trên đời, dù đèn dầu, đèn pin hay đèn điện, thì trăng vẫn ở đó, trên nền trời bao năm không đổi. Trăng vẫn toả cho hết khối sáng của mình, tròn vành vạnh, chan hoà soi tỏ cả thế gian. Trăng bền bỉ với đời, với người.
Thì ra thế, người cũng nên bền bỉ với người. Với nghĩa tình trọn vẹn của yêu thương.