Có những lúc tôi và muôn thứ phức tạp của cuộc đời giận dỗi nhau, bàn chán chê mà chưa thấy điểm chung, cứ chủng chẳng chùng chằng nên cả hai cùng mệt. Những lúc như thế tôi hay tìm về quê, thong thả bước, lẩn thẩn đi tìm bao cảnh cũ người xưa.
Lại thèm nghe ngọt tai với những câu chào, lại ấm lòng với tình quê chan chứa. Lại rưng rung đưa tay nhận lấy, những món quà trĩu nặng cả tình quê. Cuộc đời vì thế cũng mềm mại đi chả có thể mãi hờn giận với tôi hơn nữa. Khi được nghe thắm thiết những câu chào; Về quê đấy ư? Có khỏe không cháu? …Ghé qua cậu ăn cơm nhé. Tối sang bác chơi…. Dì gửi con ít này cho bọn trẻ…
Những lời mời tiếng chào của những người thân thuộc nghe sao như dòng tình cảm mát ngọt y hệt nước sông quê chảy thành dòng tưới đẫm đìa khắp những góc ngách nứt nẻ, khô hạn của tâm hồn. Thấy bình yên buông neo nằm lại giữa tim mình.
Tuổi thơ với sự trong trẻo hồn nhiên sạch đẹp nhất của cuộc đời con người tôi được gửi lại nơi quê. Nơi phù sa mỡ màu kết tinh với mồ hôi thành hạt gạo dẻo thơm, thành bát cơm bốc khói. Nơi tia nắng vàng sưởi ấm những sân phơi, đến hạt mưa cũng đọng thành vũng nhớ. Bong bóng mưa phập phồng như nhịp quê đang thở. Đem nước về cho cây trái xanh tươi. Hồn tôi một nửa với quê, còn chăng một nửa đi về nhân gian.
Quà quê những thứ quà chẳng có sự cao sang, chỉ giản dị mộc mạc như nụ cười của mợ. Nhưng khác xa những gì mua ở chợ. Vì quà quê được gói với tấm lòng. Những người thân yêu chẳng bao giờ quay lưng lại với tôi, luôn chào đón vui mừng khi thấy tôi thành công và bao dung cho tôi khi thất bại. Tấm lòng của quê tôi rộng mà ấm áp , nơi nào cũng cho cho tôi có chỗ để lăn tròn vào tìm một giấc ngủ ấm êm. Những khuôn mặt hằn đầy những nếp nhăn, đựng thành rãnh sâu những sắc màu nắng gió, mà sao lòng thật phẳng phiu rộng rãi, sáng như gương soi như mặt nước hồ thu.
Chỉ bước vào cái sân gạch rộng đỏ au với bốn bề xanh tươi cây trái là cái áo nặng nề chật chội mang tên cuộc sống rơi ra, cho tấm thân trần bỗng thành nhẹ nhõm. Ngả thân người xuống cánh võng thiu thiu mơ về một tiếng ru.
Cái ngủ mày ngủ cho ngoan.
Mẹ mày đi cấy đồng xa chưa về
Bắt được con trắm, con trê
Cầm cổ lôi về, cho cái ngủ ăn.
ạ à ơi….
Cậu đón tôi bằng một tiếng ờ, nửa nụ cười thả theo làn khói thuốc. Đôi mắt lim dim đầy mãn nguyện lơ đãng nhìn dòng sữa khói tan đi. Mợ đón tôi bằng bước chân tất tả. tất bật làm cơm sợ cháu đói, con thèm. Không nhiều câu chào, nhiều câu khách sáo nghe quen. Chỉ là nụ cười hiền và nét nhìn âu yếm lắm. Nương tựa vào quê khi bước chân mỏi mệt, chỉ nhìn nụ cười mà thêm sức vươn lên.
Bữa cơm quê nóng sốt những ân tình, toàn những thứ của nhà làm được. Đĩa gà luộc da vàng sườm sượm, lấp lánh tơ xanh của dải lá chanh vườn. Bát canh mướp hương ngửi mùi thôi đã ngọt. Để chút ngẹn ngào nào cay cay mắt rượu quê.
Khi về quê như bước khỏi những cơn mê, của gió bụi cuộc đời cùng bộn bề công việc. Lại thấy mình được như hồi thơ dại, được gắp thức ăn được chăm chút từng lời. Nên về quê chẳng phải để rong chơi, về gắn kết tình thân và tìm mình một thuở. Hạt lúa, củ khoai nuôi ta khôn lớn. Công sức của bao người với công sức mẹ cha.
Đi về quê giữa độ tháng ba, cây gạo già có còn nở hoa nơi góc chợ? Hàng bánh đúc, bún riêu cua với biển đề ‘ miễn nợ’ . Nơi buồn vui dằng dặc tuổi học trò. Cơm no rồi thả một giấc mơ trưa, nghe kẽo kẹt tiếng thân tre nghiến nhẹ. Tiếng bước chân chân mợ đi khe khẽ, sợ cháu giật mình mợ gói trứng, hái rau.
Một giấc trưa dài sau bỗng qua mau, lại ngơ ngẩn bùi ngùi chuẩn bị về thành phố. Đã thấy túi quà quê để sẵn bên bậc cửa, rau, ngô, khoai, trứng và gà…Vẫn nụ cười hiền giọng mợ vẫn thiết tha. Toàn các thứ của nhà làm được. Vừa sạch vừa ngon lại không hề có thuốc. Chịu khó cầm ra cho bọn trẻ nó ăn. Cứ ăn đi đừng có để dành, hết lại có lại về với mợ.
Ôi về quê mà lại hơn đi chợ. Nhận ra quê còn hơn của để dành. Bắp ngô non mẩy hạt vỏ xanh xanh, dăm quả trứng trắng ngà nằm trong bọc trấu. Giỏ cói đựng khoai lang, thêm bó rau đủ loại sao xách lên mà nặng trĩu ân tình.
Muốn về quê để đón một bình minh vậy mà cứ phải ra đi khi nhập nhoạng. Hoàng hôn buông triền đê tím thẫm, lờ lững trôi nước quẩn dưới chân cầu. Bỗng thấy mình như một kẻ không đâu, lẩm bẩm gọi tên những gì xưa cũ lắm. Tay xách quà quê mà mắt sao dằm dặm. Phải chăng muỗi gió bay vào?
