M ỗi khi đi đâu đó trở về trên con đường 19, nghe mênh mang trong hơi gió tiếng thông reo, ngắm bạt ngàn thông giữa những núi đồi hùng vĩ, một cảm giác thật quen thuộc trào dâng . Những hàng thông vươn thẳng, vững chãi, trầm mặc và đầy chất trữ tình ấy là hình ảnh mà các nhạc sĩ, nhà văn, nhà thơ thường lấy cảm hứng cùng với những đồi hoa vàng, những đồi cỏ đuôi chồn, đồi cỏ hồng lung linh trong những cơn gió se lạnh và cái nắng vàng tươi trải nhẹ của miền cao nguyên này.
Những ai đang ở tuổi trung niên từng lớn lên ở Gia Lai hẳn sẽ rất quen thuộc với đồi thông Mang Yang. Đồi thông già trải rộng qua những ngọn đồi đem lại một khung cảnh êm đềm mát mẻ từng là nơi tụ hội của nam thanh nữ tú từ phố thị xuôi về những ngày Tết trên những chuyến xe lam. Con đường dẫn vào đồi thông mịt mù bụi đỏ lúc ấy không ngăn được những bước chân đầy thích thú khám phá.
Ở đó, dưới bóng mát của những hàng thông , những trò chơi truyền thống ngày Tết như lô tô, ném vòng…diễn ra thật vui nhộn. Người ta dạo quanh các gian hàng, có thể chơi hoặc đơn giản là ngắm nhìn cổ vũ. Những người thích yên tĩnh, những đôi trai gái yêu nhau có thể đi xa hơn một chút, ngồi trên những thảm lá thông dày, ngắm những tàng lá kim xanh mướt mà nghe thông hát khúc tự tình êm ái.
Phố núi những năm 80 của thế kỷ trước nhỏ bé lắm. Giữa những con đường dốc nhấp nhô bụi đỏ là một con đường bằng phẳng với hai hàng thông rợp bóng mát đẹp đến nao lòng.
Những ai từng trải qua những năm tháng tuổi trẻ nơi đây hẳn còn nhớ con đường Trần Hưng Đạo xưa, qua một chút là góc đường Hai Bà Trưng- Nguyễn Du với những cây thông cao vút, thẳng tắp, đem đến cho phố núi nhỏ bé cái đẹp riêng, khó tìm thấy ở nơi khác. Tiếc là cùng với sự mở rộng, phát triển, thành phố hiện đại hơn nhưng cái đẹp xưa đã không còn.
Cũng những năm xa xôi ấy, Gia Lai còn hoang sơ với nhiều đồi núi trơ trọi. Cùng với phong trào phủ xanh đất trống đồi trọc, với bàn tay của những người lao động, của những học sinh, sinh viên, của bao sức trẻ từ khắp mọi miền, những đồi thông mới đã dần mang lại một vẻ đẹp mới cho vùng đất cao nguyên này. Đi qua những đồi thông bạt ngàn ở Diên Phú hay đoạn Châu Khê gần đèo Mang Yang, tôi như thấy lại những ngày cùng bạn bè lao động trồng thông trên những ngọn đồi cháy nắng. Nắng làm đen da mặt, đồi dốc làm đôi chân mệt mỏi mà tuổi 18, 20 chỉ thấy niềm vui được vui vẻ cười đùa với bạn bè giữa bao la đồi núi.
Một chút bâng khuâng khi nhớ về kỷ niệm và cũng thật vui khi những cây thông non được trồng ngày nào giờ đã là những cánh rừng thông xinh đẹp.
Thông bao bọc thành phố, tạo không gian xanh, đem đến một vẻ đẹp thanh bình. Với sự phát triển của khoa học công nghệ, của những trang mạng xã hội, những đồi thông Gia Lai ngày một được biết đến nhiều hơn, đặc biệt với giới trẻ và khách du lịch từ những miền khác của đất nước. Những đồi thông yên ả thường là nơi khách tham quan có thể ghi lại những tấm hình đẹp, những khoảnh khắc bình yên nhất. Xa xa về phía Bắc của thành phố Pleiku, Hàng Thông Trăm Tuổi đã trở thành một điểm du lịch hấp dẫn với du khách khắp nơi. Những tấm hình chụp ở đây đẹp đến ngỡ ngàng và vì vậy người ta còn gọi nơi đây là con đường Hàn Quốc như là cách để nhấn mạnh sức lôi cuốn của nó.
Một địa điểm nữa của Pleiku nơi ta có thể ngắm thông nằm giữa một vùng dân cư đông đúc ngay trong lòng thành phố. Hồ Diên Hồng là một điểm đến hấp dẫn với hồ nước, hoa và thông hòa quyện tạo nên một tuyệt tác. Những lối đi bộ với hàng thông rũ bóng che mát, tiếng thông reo như điệu nhạc đồng hành làm người ta như quên đi những mệt nhọc đời thường để thấy lòng nhẹ nhàng hơn. Biển Hồ-đôi mắt Pleiku hẳn sẽ mất đi vẻ hấp dẫn nếu không có những đồi thông như viền mi rợp quanh đôi mắt ấy. Trên bờ Biển Hồ mỗi buổi chiều khi hoàng hôn buông xuống, hay những khi vầng trăng tròn vừa ló dạng, ta sẽ cảm nhận được hết cái vẻ đẹp hoang sơ của đồi núi, của hồ nước và say mình trong cảnh trầm buồn đầy lãng mạn của thông.
Có lẽ ít loài cây nào mang được một dáng vẻ rất lạ như thông. Thông cao to, vươn thẳng như người quân tử kiên cường trước bão giông, nhưng những chùm lá kim xanh mướt lại làm cho thông trở nên mềm mại, dễ khiến người ta xao lòng khi nhìn ngắm.
Cùng với nhiều kỳ hoa dị thảo của thiên nhiên, thông như một nét vẽ không thể thiếu để tạo cho miền cao nguyên núi đồi một bức tranh hoàn hảo.
Thông Gia Lai dẫu không nhiều và nổi tiếng như thông Đà Lạt, nhưng với những ai từng lớn lên với đồi núi Gia Lai, đã có một tình yêu đủ lớn với nơi này, thông luôn là một hình ảnh đẹp, gợi lên bao kỷ niệm.
Có ai từng trải qua tuổi học trò ở phố núi thơ mộng này mà không một lần có một chuyến dã ngoại giữa vườn thông, dưới bóng mát của những cây thông. Có ai lớn lên ở nơi này mà chưa từng xao xuyến trước vẻ u buồn, tĩnh mịch của những hàng thông. Và có ai lại không thấy mình thư thái hơn khi nghe tiếng thông reo vi vu như tiếng hát giữa đại ngàn, để thương, để nhớ một Gia Lai?
Một số hình ảnh từ: Triển lãm mang tên “Sống lại vàng son” (Relive the time).