Cuối xuân, khi những làn sương mù cứ mỏng mảnh dần rồi tan ra thấm vào lòng đất mẹ, cũng chính là lúc hoa vàng anh khoe sắc màu rực rỡ trên khắp các nẻo đường quê hương tôi.
Loài hoa vàng anh mỹ miều, rực rỡ được người dân quê tôi gọi bằng cái tên thật giản dị “hoa đơn vàng”. Chẳng biết tự bao giờ, khắp các triền rừng thấp, dọc theo các con suối nhỏ chảy róc rách bốn mùa, từng khóm vàng anh đã lặng lẽ đứng đó. Những khóm vàng anh vững trãi, trầm mặc nghiêng mình chở che cho cho núi đồi. Những mảng rễ gồ ghề như bàn tay rắn chắc của các chàng trai bám chặt vào sườn dốc, chắt chiu giữ lại từng hạt phù sa cho đất mẹ. Từng chùm lá sum suê, xanh thẫm xòe ra trông như những chiếc ô xanh rười rượi che mát cả một vùng. Chiếc ô xanh ấy còn là chốn đi về, trú ngụ bình an cho biết bao loài vật bé nhỏ.
Gần cuối xuân, trong cái se se lạnh của những đợt rét cuối cùng, từng chùm vàng anh dìu dịu nhú lên khỏi vòm lá thẫm xanh. Những chùm hoa ngày một dày đặc, ken kín cả những cành nhánh khẳng khiu nhất. Rồi một ngày hửng nắng, ta sẽ phải ồ lên kinh ngạc khi khắp các triền đồi, sườn núi, dọc con đường về bản bừng lên một màu vàng rực rỡ, trải dài mênh mông. Màu vàng ấy đánh thức những ngọn núi, những sườn đồi đang chìm trong sương mù, trong những ngày gió mưa buốt giá.
Cả một vùng trời sáng bừng lên, nhựa sống như cuồn cuộn, như sôi lên theo màu vàng rực rỡ ấy. Nhìn từ xa, những khóm vàng anh như những ngọn đuốc khổng lồ cứ rừng rực cháy giữa màu xanh ngút ngàn của cây lá. Người dân quê tôi thường ngắm nhìn hoa nở để mơ ước về những mùa vàng bội thu. Năm nào hoa nở càng nhiều thì càng mưa thuận gió hòa, lúa ngô càng tươi tốt. Những khóm hoa vàng rực khổng lồ cứ thắp mãi lên niềm hy vọng ấm no của biết bao người nông dân tảo tần, chịu thương chịu khó quê tôi.
Những bông hoa vàng anh bé nhỏ, mỏng manh ấy không đứng đơn lẻ một mình mà kết thành từng chùm như cái bát con rồi thành những đóa hoa, những vòm hoa, đồi hoa rực vàng. Hoa nối tiếp hoa. Màu vàng nối từ cánh rừng này tới triền đồi khác khiến ta như đang trôi trong màu vàng bất tận. Thứ màu vàng tươi mà dịu, rực rỡ mà không chói mắt làm cho bất cứ ai một lần ngắm nhìn sẽ thương nhớ mãi không thôi.
Thật kì lạ khi hoa vàng anh rực rỡ, tươi tắn là vậy nhưng nó lại mang mùi hương dìu dịu, thanh thoát đến ngỡ ngàng. Đi trong mùi hương ấy ta có cảm giác nhẹ nhàng, mê đắm. Mùi hương cứ nhẹ tênh loang ra, lẫn vào cỏ cây, ngấm vào những hạt mưa bụi còn sót lại, mà vấn vương mà đắm say lòng người. Thứ mùi hương ngòn ngọt lúc thật gần, lúc thoảng xa như có ma lực níu bước chân người qua đường. Mùi hương dịu êm vương trên tóc, vương trên vai áo khiến cho bước chân ta cứ mãi dùng dằng, quyến luyến chẳng muốn rời xa.
Ở Ấn Độ người ta gọi vàng anh là hoa “vô ưu”, hoa của nhà Phật có lẽ bởi mùi hương thanh tao của nó. Nhưng với những đứa trẻ lớn lên từ núi rừng như tôi, vàng anh giống như một nàng sơn nữ xinh đẹp mà khiêm nhường, mạnh mẽ mà cũng rất đỗi dịu dàng đằm thắm. Vàng anh không kiêu sa, không nô nức theo người về phố thị trong những dịp tết đến xuân về mà chỉ lặng lẽ hòa mình cùng muôn loài cây cỏ, reo vui giữa không gian thiên nhiên khoáng đạt trong lành. Rồi cứ đến cuối xuân đầu hạ loài hoa ấy lại sáng rực lên, âm thầm tỏa hương, âm thầm khoác lên mình màu áo vàng rực rỡ nhất tô điểm cho đất trời.
Ngày còn thơ bé, biết tôi rất thích loài hoa rực vàng mà thơm dìu dịu ấy, nên mỗi lần đi làm về, cha tôi lại tranh thủ dừng xe ven đường hái cho tôi vài cành hoa đẹp nhất. Tối đến, tôi vừa ngồi học bài bên chiếc đèn dầu tù mù vừa nhõng nhẽo đòi mẹ tết cho những chiếc vòng tay, vòng cổ từ những cánh hoa vàng rực. Mỗi khi tôi nghiêng đầu, giơ tay khoe chiếc vòng tết bằng hoa thơm nhẹ, cha mẹ tôi lại nở nụ cười ấm áp. Khi đeo chiếc vòng tay xinh xắn đó tôi luôn mơ ước mình trở thành cô công chúa nhỏ bước ra từ trong truyện cổ tích.
Tôi đâu biết rằng mình lúc nào cũng là cô công chúa đáng yêu nhất trong lòng cha mẹ. Món đồ chơi giản dị nhưng ấm áp tình mẹ, tình cha ấy đã cùng tôi lớn lên, theo tôi đi khắp những nẻo đường đất nước. Để mỗi tháng tư về, nhìn những nhành hoa vàng rực trải dài trên con đường đến trường tôi lại thương nhớ vô cùng những ký ức tuổi thơ ấm áp.
Thời gian trôi thật nhanh. Chúng tôi rời xa tuổi thơ với những mùa hoa rực rỡ. Thoáng cái, mái tóc xanh ngày nào giờ đã pha màu sương khói. Chỉ có những mùa hoa vàng anh là trẻ mãi. Cứ mỗi độ cuối xuân đầu hạ, vàng anh lại trở về nở rực vàng trên những nẻo đường Tây Bắc. Gửi mùi hương dìu dịu vào gió, vào mây vào ký ức của những ai đã từng lớn lên cùng những mùa hoa ấy.