C ó người hỏi sao cứ giữ mãi những đồ vật cũ thế, giờ ai dùng những thứ này, để chật nhà mà có bán được đâu? Nhưng tôi đâu có muốn bán chác trao đổi gì, chỉ giữ cho riêng mình thôi. Đôi khi nhìn thấy những cũ kỹ ấy như gặp lại người bạn lâu ngày không gặp. Hồi tưởng bao chuyện xưa, kể nhau nghe chuyện đời và ngẫm suy hiện tại.
Đôi khi chạm tay vào những đồ vật để biết mình đang tồn tại trong thế giới nhiều đổi thay mà dường như mình chưa thích ứng kịp. Đôi khi tôi như chạm vào lớp lớp bụi mờ mà nhớ những ngày thơ ấu, những mùa đông mưa phùn gió bấc căm căm, run rẩy trong quần áo mỏng, ngồi hơ tay trên than hồng nướng vài bắp ngô, vùi mấy củ khoai và nghe bà đọc thơ trong truyện Lục Vân Tiên.
Bà bảo chữ hồi Bình dân học vụ quên cả nhưng thơ nhớ được vài đoạn. Đôi khi tôi ra quầy thuốc hỏi mua một hộp cao sao vàng, về mở ra xoa lên mu mắt để thấy cảm giác âm ấp nong nóng lan toả. Chẳng biết khi xưa có phải bà cũng cảm thấy thế nên thường “bôi cao vào mắt cho quang”? Nên hồi ấy mỗi lần về thăm quê tôi cũng mua vài hộp để bà vui.
Đôi khi chạm vào chiếc mõ tre chả nhớ ở đâu mà có, lại nghe cụm tre đầu dốc kẽo kịt trong mưa bay, bà chống cây gậy nhỏ nhìn theo đứa cháu đang xa dần bàn tay nhăn nheo chằng chịt gân xanh đưa lên thấm mắt…
Hôm nào đó ra phố thấy bày những đồ cũ nên tôi dừng lại nhìn mãi thèm thuồng, may ra có thể chọn mua một thứ vừa túi tiền và hợp mong muốn. Những thứ mua xong cất kỹ rồi lâu lâu giở ra. Đôi lần vui sướng lúc thở dài khi bâng khuâng hay mơ hồ tiếc nuối. Ai đâu thể “tắm hai lần trên một dòng sông” mà sông cứ mải miết băng qua ghềnh thác qua bao năm tháng để hoà vào biển cả mênh mang.
Có lần tôi nhất quyết ghé vào quán nhỏ ven hồ, được ngồi lên chiếc ghế cũ, nhìn thật gần chiếc bàn gỗ là thùng đựng đạn cũ, sờ lên mảnh tường loằng ngoằng dây leo bám, xem mấy tấm ảnh chụp những cảnh xưa người thời trước. Thầm thì bên tai lời sông Hồng hát: bài hát lênh đênh thuyền chài, bài hát dải bồi phù sa, xanh xanh bốn mùa dòng nước về cuồn cuộn đỏ, cánh buồm xa xa… Cả lần qua cầu cùng ai và những lời ước không thành…
Lần trước về quê, thấy căn bếp của nhà anh cả tan hoang, xó tôi tối âm ẩm dính đầy tro bụi bồ hóng bị dỡ bỏ. Cái cài dao bằng tre đóng lên tường, que cời, ống thổi lửa, mấy nửa viên gạch cháy lam nham đều không còn. Chiếc tủ búp phê mất kính, tay nắm khảm trai hình con chim bị đập bỏ. Trong đống gỗ xếp đầy ở kho chợt nghe thấy mèo kêu. Tôi thương mèo con đang tìm mẹ. Tiếng kêu như chìm đi trong giá lạnh, như lạc lõng giữa những đồ đạc mới sắm, tiếng kêu làm mưa giăng buồn quanh sân vườn. Lúc đó sao tôi thèm ngã vào đệm rơm, cuộn mình lại mà nhìn những lưỡi lửa đỏ hân hoan ấm nước đang reo, thoang thoảng hương mùi già… những đồ xưa vật cũ im lìm trong mắt.