Ai lên phố núi cho tôi ẩn mình sương chùng mỏng gối. Ai về phố núi cho tôi thảng hoặc tiêu du thông reo. Ai còn phố núi cho tôi thênh thang ban sớm dã quỳ.
Dã quỳ phố núi thênh thang. Chẳng phải Đà Lạt mộng mơ thì đã tự bao năm bao tháng bao ngày, bao mùa hối hả, dã quỳ cứ ngời lên tình yêu thương xứ sở vàng sậm vạn nẻo đường về. Đà Lạt như một thứ bùa mê thuốc lú, khiến người ta phải đi, phải viết, phải chụp choẹt, phải tình tự, phải yêu nhau, phải ôm nhau, và lại nữa hôn nhau. Ai bảo Đà Lạt là thành phố nỗi nhớ và tình yêu…
Cuối tháng mười, ngấp nghé tháng mười một, khi những vạt mưa cuối mùa nhẹ rơi vào tiếc nuối, dã quỳ ở Tây Nguyên như một lễ tạ ơn viên mãn, óng từ chân đồi này, mượt từ đầu dốc kia, cả những phố núi vàng ửng lên như những cánh con ong thợ ong mật xôn xao góp công tìm ngọt trăm ngả núi rừng. Đà Lạt vì thế mà đẹp bàng hoàng, Đà Lạt vì vậy mà nhớ mênh mang, Đà Lạt nhường ấy mà mải mê luyến ái.
Tình tự cũng bởi dã quỳ thênh thang thang phố núi. Dã quỳ như một vùng biên ải quyền lực phất phơ xanh lá, ngai ngái sương mai mà rộn ràng sắc vàng của núi. Ai ai chẳng biết dã quỳ đẹp như một thiếu nữ ngây thơ và man dại, chẳng nhọc lòng chăm chút cho sắc đẹp, tự nó vàng, tự nó mượt, tự nó ngọt ngào chẳng một chút ưu tư.
Đến Đà Lạt vào mùa hoa dã quỳ, bạn sẽ như lạc vào xứ sở thần tiên bởi sắc vàng của hoa phủ khắp các con đường, sườn đồi tạo thành khung cảnh mộng mơ vô cùng. Là một giống đột biến từ dã quỳ vàng, dã quỳ trắng được nhân giống trong một góc vườn của người dân Đà Lạt. Thoạt nhìn những bông hoa dã quỳ trắng nhiều người sẽ nhầm lẫn với hoa xuyến chi, vì cánh hoa cũng có màu trắng, nhụy vàng, tuy nhiên bông dã quỳ trắng to hơn xuyến chi và nhỏ hơn dã quỳ vàng.
Được biết, dã quỳ trắng có tuổi đời cao hơn loài dã quỳ vàng, dã quỳ vàng khi hết mùa hoa cây sẽ yếu đi và chết dần. Dã quỳ trắng khi hoa tàn vẫn tiếp tục phát triển, đặc biệt là mùa mưa. Thế nhưng trong tâm tưởng bấy lâu của người yêu phố núi thì nhắc đến dã quỳ người ta nhớ ngay, nghĩ ngay đến thứ màu vàng sanh sánh như mật chẳng cần nếm cũng hình dung ra cái vị ngọt lạ lẫm đầu môi. Dã quỳ phố núi thênh thang…
Không phải chỉ một khóm hoa, một vườn hoa mà là cả một rừng hoa dã quỳ trải dài trên những ngọn đồi và triền dốc phố núi. Tuy không sang trọng như cúc vàng, không vạm vỡ như hoa hướng dương, nhưng hoa dã quỳ lại mang một vẻ đẹp dung hòa của sự dân dã cởi mở và đôn hậu. Dã quỳ cứ vô ưu mà bò lên đỉnh dốc, dã quỳ cứ xênh xang mà vàng ruộm mấy vạt chân đèo, dã quỳ đôi khi loanh quanh cuống quýt mà vàng quay vàng quắt tà áo em năm nào…
Màu vàng của dã quỳ như trộm hết màu nắng trong năm để khoe sắc, làm núi rừng bừng sáng. Dã quỳ càng quyến rũ hơn khi sánh đôi cùng khung cảnh thơ mộng của vùng núi lửa Chư Đăng Ya. Chư Đăng Ya theo tiếng địa phương nghĩa là củ gừng dại, vốn là một miệng núi lửa đã tắt của dòng nham thạch phun trào từ lòng đất cách đây hàng triệu năm.
Có nhiều con đường đến ngọn núi lửa Chư Đăng Ya, nhưng cách thông thường là xuất phát từ thành phố Pleiku tới ngã ba Biển Hồ rẽ phải theo tỉnh lộ 671, rồi đi qua xã Chư Jôr (huyện Chư Păh) tới địa phận xã Chư Đăng Ya. Từ đây, du khách cứ đi theo con đường đất đỏ để lên đỉnh núi và ngắm hoa dã quỳ mọc hai bên đường. Mỗi khi nghe thấy Biển Hồ lòng tôi lại rộn ràng ham muốn, lại muốn xách ba lô lên mà đi, và đi…
Dã quỳ hay còn gọi là Cúc quỳ, Sơn quỳ, Hướng dương dại, là một loài cây dễ mọc, sinh trưởng nhanh, thường ra hoa vào dịp cuối thu và đầu đông. Loài hoa mang màu vàng tinh khiết, chúng thường mọc ven đường, sườn núi hay đồi chè. Những cung đường ngập tràn sắc vàng của dã quỳ đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho bạn, cho tôi, cho những người đam mê vẻ đẹp thuần phác núi rừng.
Hoa dã quỳ vốn không thơm nồng nàn như hoa sữa, hoa lài,…mùi hương chỉ thoang thoảng trong cơn gió đông se sẽ buồn. Nếu không để ý bạn sẽ khó lòng mà cảm nhận được dã quỳ đang hổn hển những mê hoặc vào sương. Ban đêm chạy xe trên các con đường phố núi, mùi hương dã quỳ chỉ như một thứ mùi mơ hồ trầm cảm và bạn sẽ có dịp tận hưởng những dư vị của cuộc sống, tự nhiên trong trẻo đến nhường nào, tất nhiên chỉ khi bạn yêu dã quỳ như dã quỳ từng yêu bạn và yêu cuộc sống này.
Ai lên phố núi cho tôi ẩn mình sương chùng mỏng gối. Ai về phố núi cho tôi thảng hoặc tiêu du thông reo. Ai còn phố núi cho tôi thênh thang ban sớm dã quỳ. Dã quỳ phố núi thênh thang…