Tác giả Trần Thị Hồng Anh
Đ êm rung lên bởi tiếng ri ri gọi bạn của lũ dế trong góc bồn hoa mười giờ đẫm sương. Ai đang trong đêm lắng nghe cung đàn thiên nhiên để mà nhớ mà thương? Ai đang lắng nghe âm thanh của đêm vọng dài theo ánh trăng mờ ảo? Là tiếng cu gù gọi bạn mé đầu con đường vào làng hay khắc khoải bởi con chim cuốc lẩn mình trong bụi duối bên bờ ao vắng? Ừ thì là nhớ đấy, là thương đấy!!!
Có sao đâu khi con người đang ở trong một đêm trăng tròn của mùa thu. Có sao đâu khi lòng người ngập tràn ánh trăng mơ màng rắc bụi lên cảnh vật. Trăng nhả từng dòng sáng vàng ươm xuống cây lá trong vườn. Trăng soi sáng tiếng nước chảy tí tách ở cái máng sau nhà. Trăng chiếu lên từng gáo nước vục vào thùng.
Mát đến tê người. Rười rượi trăng. Nõn nà trăng. Trăng lơi lả trên da thịt trắng ngần. Trăng chảy tràn lên suối tóc đang dập dềnh trong nước. Trăng tự hỏi mình, phiêu du bao lâu mà chưa chịu dừng bước? Đa tình độ nào mà còn ngẩn ngơ, đợi chờ một mùa hoan lạc trong mộng tưởng. Hạ để mặc ánh trăng trôi trên cơ thể mình.
Lập thu rồi đấy! Sao vẫn nóng như lửa thế? Ngày nắng dồn sang đêm, trăng như khát những cơn mưa mà háo hức với những giọt nước vỡ òa. Hình như trăng thổn thức. Hình như cánh hoa quế đang rơi. Hình như tiếng cá quẫy bên bờ khe.
Hạ không nghe thấy gì, chỉ vọng lại tiếng của trăng, của gió. Bàn tay Hạ khỏa nước, ánh trăng vỡ vụn, loang loáng, ướt đẫm. Trăng chơi vơi trong miền nhớ của cô. Một bờ vai, một khuôn ngực và mùi mồ hôi đượm nắng … đã lâu rồi, chưa trở lại cùng trăng.
Mảnh trăng mỏng manh như cánh lúa lửng lơ trên màn trời xám đen lốm đốm hồng của bình minh sắp rạng. Vành trăng đầu tháng lẻ loi phảng phất niềm thương cảm, gợi sự cô đơn và cảm giác bâng khuâng xao xuyến về một nỗi nhớ nhà. Ngôi sao Hôm nhấp nháy phía xa như ngọn đèn chỉ lối của một hòn đảo xa xôi nào đó trên biển cả mênh mông. Vành trăng thanh tân như đang vin vào đỉnh núi mờ mờ ở cuối tầm mắt mà dỗi hờn, mà nũng nịu. Trăng như nàng thiếu nữ mềm mại và yêu kiều khiến khung trời mùa thu bừng lên ngời sáng. Hạ đứng bên cửa sổ, choáng ngợp với vầng trăng nghiêng trước mặt. Dịu dàng như mây nước, trong trẻo và vàng óng như tơ mảnh nổi lên trên nền trời. Không gian đẹp và mát mẻ lúc rạng đông của một ngày đầu thu thật dễ chịu. Hạ để lòng mình trôi dạt trong một miền trăng thượng huyền ảo diệu như cổ tích.
Trăng dãi dề trên đồng cỏ xanh tươi. Những ngày lập thu sương bồng bềnh như một chiếc khăn màu trắng sữa quàng vào các ngọn núi lô nhô bao quanh thung lũng. Ánh trăng nhòe trong sương khiến con đường mòn bên bờ cỏ lúc mờ lúc tỏ. Ngày còn nhỏ, Hạ vẫn thường cùng đám bạn chơi đùa ở đây vào những đêm trăng sáng. Hạ nhớ khi so bóng cùng bạn, dù có cố gắng bao nhiêu thì cái bóng của Hạ cũng ngắn tủn hơn mọi người, tròn xoe và không bao giờ đứng yên. Bởi cô phải nhón chân, khuỳnh hai tay cho lớn như mọi người. Cái tên “Hạ hột mít” có từ những lần chơi đùa như thế. Cái tên ấy đi theo cô suốt năm tháng học trò và những lúc cô trở lại với đồi cỏ, trở lại với những đêm trăng quê hương.
Không hiểu sao trong cuộc mưu sinh mải miết lâu lâu gặp một người làng gọi cái tên này, lòng cô chợt có cảm giác thật bình an.
Hạ nhớ, không phải trăng tròn nào cũng giống nhau, không phải trăng khuyết cứ là trăng khuyết. Hạ thích nhất là trăng khi thu về. Bởi mỗi lần ngửa mặt lên ngắm trăng vào mùa đông cô chỉ có cảm giác lạnh lẽo, ánh trăng làm không gian rộng lớn hơn. Những lúc ấy, cô thấy mình thật bé nhỏ và trống trải. Mùa hè thì nóng ơi là nóng vì gió Lào quạt suốt ngày đêm nên nhìn ánh vàng của trăng cũng bỏng rát. Mùa thu, cây thị cao ngất cuối đồng cỏ thoảng mùi hương quả chín đến tận đầu làng.
Mỗi đêm trăng sáng Hạ hay có cảm giác mùi thơm ấy tỏa ra từ trái vàng đang chơi vơi trên bầu trời. Hạ hít hà mùi hương ngòn ngọt đang trùm lên đồng cỏ. Đêm dần về khuya, sương càng đậm, mùi thị chín càng nồng nàn. Nhưng chưa bao giờ cô đến gần gốc thị vào đêm, cô sợ con ma trốn trong đó. Mẹ bảo không được trèo cây hái quả vì con ma đó thích ăn canh giữ. Sau này lớn lên Hạ mới biết mẹ sợ đám trẻ trèo cây sẽ ngã nên nói vậy. Lớn lên cô cũng hay ngắm nhìn cây thị từ xa như lúc còn nhỏ. Nhưng chỉ cần nhìn thấy cây thị qua cửa kính xe ca là cô biết mình đã trở về nhà. Cây thị và trăng mùa thu là nỗi nhớ của Hạ về quê nhà, về những ngày thơ ấu êm đềm bên cha mẹ.
Cũng trên đồng cỏ này, dưới ánh trăng mùa thu, lần đầu tiên Hạ nói lời yêu thương với anh – người con trai đến từ triền núi phía bên kia, nơi có những dải sương trắng uốn lượn mềm mại như lụa. Anh mang đến cho Hạ những bông cúc dại hái trong vạt rừng thưa nồng nồng mùi của nắng tháng tám. Anh kể cho cô nghe chuyện về chú sóc nâu tinh nghịch cắn vỡ hạt dẻ lách cách trên bãi cỏ, về tiếng chim bắt cô trói cột xót xa trong chiều mưa buồn của những ngày giông núi giữa mùa thu.
Con đường đem anh đến với cô chạy xuyên qua đồng cỏ lên đến tận đỉnh núi chập chờn bởi mưa và sương se lạnh. Ánh trăng cũng không thể làm cho con đường sáng hơn trong sương. Đôi khi Hạ nghĩ nếu cô và anh đừng rời xa đồng cỏ, đừng rời xa ngọn núi đầy sương kia thì ánh trăng mùa thu sẽ mãi mãi sáng trên triền núi ấy cùng với tình yêu của cô. Và cô sẽ không phải khắc khoải bao đêm nhớ về hương thị xen trong mùi cỏ mới, cũng không phải nhớ về những đêm trăng tãi vàng trên máng nước sau nhà. Anh và cô cùng ra đi nhưng không trở về cùng nhau như những người đã rời xa đồng cỏ. Hạ không đợi anh để cùng trở về ngắm ánh trăng thu. Ai rồi cũng lớn lên và ai rồi cũng sẽ khác. Chỉ có vầng trăng nghiêng trên đỉnh núi vẫn đợi chờ cô trở lại.
Chiều nay trên chuyến xe trở về nhà, bầu trời đã đầy sao, không thể nhìn thấy ngọn cây thị đang chìm lấp trong bóng đêm. Nhưng Hạ biết nó bận bịu với cơ man nào là quả đang lơ mơ vàng để chuẩn bị đón một mùa thu chín nẫu thơm nồng. Và triền núi ấy vẫn quấn vành khăn bạc màu sương gió. Đêm nay trăng vẫn rười rượi chảy trên máng nước. Rười rượi trên cánh tay trần thơm mùi cỏ dại. Và xôn xao trong mùi hương chín bói của vành trăng cong mùa thu. Tiếng chim khách thánh thót vọng đến từ nơi nào khiến cho Hạ bỗng dưng hồi hộp. Hình như mẹ cha đang bàn chuyện xem ngày sang bên kia núi, hình như có ai đó đã trở về trước mùa thu …